فایده توسل به امام مهدی(عج)

توسل، واسطه قرار دادن چیزی میان خود و مطلوب است. وسیله بر دو نوع است: گاهی از امور مادی است، مانند آب و غذا که وسیله رفع تشنگی و گرسنگی است و زمانی نیز از امور معنوی است، مثل گناه کاری که خدا را به مقام و جاه یا حقیقت پیامبر صلی الله علیه و آله قسم می دهد تا از گناهش بگذرد. در هر دو صورت وسیله لازم است؛ زیرا خداوند جهان افرینش را به بهترین صورت آفریده است؛ آنجا که می فرماید: « الَّذِی احْسَنَ کُلَّ شَیء خَلْقَهُ» ؛ « آن خدایی که همه چیز را به بهترین صورت آفرید».(1)

جهان بر اساس نظم علت و معلول و اسباب و مسببات، برای هدایت، رشد و تکامل انسان ها آفریده شده است و نیازمندی های طبیعی بشر نیز با عوامل و اسباب عادی برآورده می گردد. فیوضات معنوی خداوند مانند هدایت، مغفرت و آمرزش نیز بر اساس نظامی خاص بر انسان ها نازل می شود و اراده حکیمانه خداوند بر این تعلق گرفته که امور از طریق اسباب خاص و علل معین به انسان ها برسد.

بنابراین، همان گونه که در عالم ماده نمی توان پرسید: چرا خداوند متعال زمین را با خورشید نورانی کرده و خود بی واسطه به چنین کاری دست نزده است؟ در عالم معنا نیز نمی توان گفت: چرا خداوند مغفرت خویش را به واسطه اولیای الهی شامل حال بندگانش می کند؟

در حقیقت فعل خداوند دارای نظام است. اگر کسی بخواهد به نظام آفرینش اعتنا نداشته باشد، گمراه است. به همین جهت است که خدای متعال گناهکاران را ارشاد فرموده است که درِ خانه رسول اکرم صلی الله علیه و آله بروند و ضمن اینکه خود طلب مغفرت کنند، از آن بزرگوار نیز بخواهند که برای ایشان طلب مغفرت کند. قران کریم می فرماید: « وَلَوْ انَّهُمْ اذْ ظَلَمُوا انْفُسَهُمْ جاؤُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابا رَحِیما» ؛« اگر ایشان هنگامی که (با ارتکاب گناه) به خود ستم کردند، نزد تو می آمدند و از خدا آمرزش می خواستند و پیامبر هم برای ایشان طلب مغفرت می کرد، خدا را توبه پذیر مهربان می یافتند».(2) (3)

از همین روست که می بینیم قرآن و سنت تأکید فراوانی بر وسیله و توسل داشته اند. خداوند متعال می فرماید:« یا ایُّهَا الَّذِینَ امَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا الَیْهِ الوَسِیلَةَ» ؛ « ای مؤمنین! تقوا پیشه کنید و برای رسیدن به او وسیله طلب نمایید».(4)

اثر و فایده دیگری که در توسل به اولیای الهی، به خصوص اهل بیت علیهم السلام است، اینکه مردم به جهت دریافت فیوضات الهی به واسطه آنان، نه تنها به مقام شامخ آن ها از نبوت یا امامت یقین حاصل می کنند؛ بلکه از باب اینکه انسان عبد و بنده احسان است، فرمان بردار دستورات آن ها که همان دستورات خداوند است، می شوند.(5)

چگونگی اصلاح امور در یک شب

روایات بسیاری که از اهل بیت علیهم السلام درباره امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف نقل شده است، بیانگر آن است که خداوند متعال امر حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را در یک شب اصلاح خواهد کرد. ابوبصیر از امام صادق علیه السلام نقل کرده که حضرت فرمود: « خداوند عزوجل امر او را در یک شب اصلاح خواهد نمود». همچنین از امام حسین علیه السلام نقل شده است که فرمود: «قائم ما اهل بیت (کسی است که) خداوند متعال امر او را در یک شب اصلاح و آماده خواهد نمود».(6) ابن ماجه نیز از امام علی علیه السلام نقل کرده که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «مهدی از ما اهل بیت است که خداوند (امر) او را در یک شب اصلاح و آماده خواهد نمود».(7)

 مقصود از اصلاح امر حضرت در یک شب، آن است که مقدمات نصر و پیروزی را در اسرع وقت و در یک شب فراهم کرده و او را مأمور به ظهور خواهد نمود و اولین اقدامی که برای او خواهد نمود، اجتماع اصحاب خاص آن حضرت است.

ولی این سؤال نیز مطرح است که چگونه امر حضرت در یک شب اصلاح و آماده می شود، در حالی که مطابق روایات، گروهی همانند سپاه سفیانی و دجال و نیز دیگران به مبارزه با حضرت خواهند پرداخت؟

برای پاسخ به این سؤآل باید چند نکته را در نظر گرفت:

1. ممکن است مقصود از (یک شب) که در روایات آمده، کنایه از سرعت اصلاح امر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد.

2. ممکن است مقصود از اصلاح امر حضرت عجل الله تعالی فرجه الشریف، پیروزی در یک شب باشد.

 3. ممکن است مقصود از اصلاح امر حضرت، تنها مقدمه سازی برای اعلان ظهور باشد؛ اگر چه پیروزی نهایی به طول انجامد.

4. از آنجا که معارضه با مخالفان به سرعت و با اعجاز انجام می گیرد؛ از این رو تعبیر به یک شب شده است.(8)

چرایی جنگ و خونریزی در حکومت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف

یکی از کارهای حتمی امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، جنگی تمام عیار با تمام انسان های ستمگر و خون آشام است. شاید این سؤال پیش آید که وقتی هدایت انسان و ساختن جامعه بشری با دعوت اخلاقی و تربیت درست، امکان پذیر است، چه نیازی به خونریزی و جنگ است؟

مطالعه تاریخ بشری بیانگر آن است که موانع راه رشد و تکامل انسان، جز با قدرت و خونریزی از سر راه برداشته نمی شود و تعالیم اخلاقی و اصول تربیتی هر چند تأثیرهای ژرف و گسترده داشته است، اما این تأثیرها در برخی از افراد نجیب انسانی بوده است و در طبقه سلطه طلب و دنیادار و استثمارگر که منابع اقتصادی، سیاسی و نظامی جامعه ها را در دست داشته و دارند، یا هیچ تأثیری نداشته و یا تأثیر آن، تحول آفرین و دگرگون ساز نبوده است. برای تربیت و هدایت آنان باید عامل دیگری به کار می رفته است تا سد راه انسان ها نگردند و راه رشد را بر توده ها نبندند تا همگان بتوانند بی هیچ گونه مانعی، به راه رشد خویش ادامه دهند؛ از این رو مسئله جنگ و کاربرد نیرو به عنوان یک ضرورت برای دستیابی به هدف های انسانی مطرح می شود. اسلام نیز با توجه به همین واقعیت ها، جنگ را نه به عنوان هدف و آرمان، بلکه به عنوان راه و وسیله برای تحقق توحید و عدل پذیرفته است.(9)

قرآن نیز می فرماید:« وَ قاتِلُوهُمْ حَتّی لا تَکُونَ فِتْنَةٌ وَ یَکُونَ الدِّینُ کُلُّهُ للَّهِِ...» ؛« با آنان نبرد کنید تا دیگر فتنه ای نباشد و دین، همه اش برای خدا گردد...».(10) از این رو پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله فرموده است: « تمام نیکی و خیر در شمشیر است و در زیر سایه شمشیر و مردمان را جز شمشیر، راست نمی کند و شمشیرها کلیدهای بهشت و دوزخند».(11)

امام باقر علیه السلام نیز فرموده است: « قائم آل محمد شباهت هایی با پنج تن از پیامبران دارد، اما شباهت او به جد خود رسول اکرم قیام با شمشیر است و کشتن دشمنان خدا و پیامبرش و جباران و سرکشان، او با شمشیر و ترس (که در دل جباران افکنده می شود) مدد می گردد».(12)

پی نوشت:

1. سجده: 7.

2. نساء: 64.

3. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 1، ص 264.

4. مائده: 35.

5. رضوانی، موعود شناسی و پاسخ به شبهات، ص 411.

6. بحارالانوار، ج 52 ، ص96.

7. سنن ابن ماجه، ج 2، ص 1376.

8. موعود شناسی و پاسخ به شبهات، ص 440.

9. همان، ص 447.

10. بقره: 193.

11. وسائل الشیعة، ج 11، ص 5.

12. کمال الدین، ج 1، ص 7.

زهرا رضائیان

بخش مهدویت تبیان

تهیه وتنظیم:مجسن