حدیث عدم خلو زمان از امام قرشی 

علمای اهل سنت همچون بخاری، مسلم و دیگران به سندهای خود از رسول خدا صلی الله علیه و آله چنین نقل کرده اند که حضرت فرمود: « این امر خلافت در قریش ثابت است، مادامی که دو نفر از مردم باقی باشد».(8 

این حدیث رسول خدا صلی الله علیه و آله از واقعیتی خارجی خبر می دهد که واجب است تحقق یابد و وظیفه مسلمین است که خلافت رسول خدا صلی الله علیه و آله را در هر زمان به دست یک نفر شایسته از قریش قرار دهند. مقصود از عبارت «این مر خلافت (هذا الامر)»، همان امری است که در آیه «اولی الامر» به آن اشاره شده است: « اطِیعُوا اللَّهَ وَ اطِیعُوا الرَّسُولَ وَ اولِی الامْرِ مِنْکُمْ», « اطاعت کنید خدا را و اطاعت کنید پیامبر خدا و اولو الأمر [اوصیای پیامبر] را».(9) فخر رازی و بسیاری دیگر از مفسران مقصود از (اولی الامر) را در این آیه، معصومین علیهم السلام دانسته اند.(10)

بنابراین باید در هر زمان و تا مادامی که عمر دنیا به سر نیامده و از مردم روی زمین، حتی دو نفر باقی مانده است، امام معصومی از قریش باشد که اکنون غیر از حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف فرد دیگری نیست.

بنابراین می توان گفت مقصود از (الامر) در روایت و آیه، امر زعامت، ولایت و رهبری ظاهری و باطنی و نیز هدایت مطلق مردم به حق و حقیقت است؛ شخصی که به تمام معنا دارای صفات و خصوصیات پیامبر است تا بتواند امر خلافت و جانشینی او را در تمام شؤونات به جز وحی ادامه دهد. چنین شخصی در هر زمان باید موجود باشد و اکنون نیز کسی جز حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف نیست.

ابن حجر عسقلانی در این زمینه می نویسد: « نماز خواندن عیسی پشت سر مردی از این امت در آخرالزمان و نزدیک به برپایی قیامت، دلالت صحیح بر این قول دارد که زمین هیچ گاه از حجتی که قائم باللَّه است، خالی نخواهد بود».(11)

احادیث دوازده خلیفه 

از جمله احادیث متواتر و صحیح نزد شیعه و اهل سنت، احادیث دوازده خلیفه است؛ روایاتی که پیامبر صلی الله علیه و آله امامان و جانشینان پس از خود را دوازده نفر تعیین کرده است.

جابر بن سمره از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده که حضرت فرمود: « دائماً اسلام عزیز است تا اینکه دوازده خلیفه بر آن ها حاکم گردد. آن گاه کلمه ای گفت که من آن را نفهمیدم. به پدرم گفتم: پیامبر چه فرمود؟ پدرم گفت: فرمود همه آن ها از قریشند».(12)

این حدیث که با مضامین مختلفی به صورت متواتر نقل شده است، بر امامت، خلافت و حکومت ائمه اطهار علیهم السلام دلالت دارد و اکنون نیز امامت، خلافت و حکومت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را اثبات می کند؛ زیرا در بسیاری از روایات کلمه «بعدی» به کار رفته است که ظهور در اتصال و پیاپی آمدن دوازده امام بلافاصله بعد از رسول خدا صلی الله علیه و آله دارد.

همچنین مطابق حدیث صحیح مسلم و دیگران(13)، این دوازده نفر کسانی هستند که قیام و قوام دین به آن ها بستگی دارد و اسلام نیز به وجود آن ها عزیز است. حال اگر دین پابرجا و عزیز است، به وجود این دوازده امام است که یکی از آن ها باقی مانده و حافظ دین و شریعت می باشد.(14) 

پی نوشت:

1. مسند احمد، ج 5، ص 181.

2. ابن حجر هیثمی، صواعق المحرقه، ص 90.

3. سمهودی، جواهر العقدین.

4. عبدالروؤف المناوی، فیض القدیر، ج 3، ص 15.

5. صواعق المحرقه، ص 150.

6. علوی، رشفة الصادی، ص 78.

7. صواعق المحرقه، ص 234.

8. صحیح مسلم، ج 3، ص 1452؛ مسند احمد، ج 2، ص 29

9. نساء: 59.

10. تفسیر فخر رازی، ج 10، ص 144؛ تفسیر المیزان، ج 4، ص 401-387.

11. فتح الباری، ج 6، ص 385.

12. صحیح مسلم، ج 6، ص 3.

13. همان.

14. ر.ک: رضوانی، موعود شناسی و پاسخ به شبهات، ص 251 ـ 238.

بخش مهدویت تبیان