حسین بن روح نوبختی

حسین بن روح نوبختی، (نام کامل: شیخ ابوالقاسم حسین بن روح بن ابی بحر نوبختی) سومین نایب خاص (سفیر) امام زمان در دوران غیبت صغری.

زندگی

حسین بن ابی بحر را مورّخان و محدّثان گاهی «نوبختی» زمانی «روحی»، گاهی «حسین بن روح بن بنی نوبخت» و بعضاً «قمی» گفته اند. همان‌گونه که از نام وی هویداست، ایرانی‌تبار بوده است. نوبختیان از خاندانهای اصیل ایرانی مسلمان شده دوره منصور عباسی و پیوسته همنشین و همراه خلفای عباسی بودند. ایشان در اثر قدرت سیاسی، توان اقتصادی و شایستگی‌های علمی، پایگاه اجتماعی مناسبی داشتند که با تکیه بر آن، در پیشبرد تفکّر شیعی و حمایت از شیعیان نقش اساسی بازی کردند^[ در بعضی از روایات آمده که وی اهل قم بوده است، و گفته اند در گفتگوی فارسی به لهجه? اهالی آبه (از حومه قم) سلیس و روان بود، حال آنکه برخی دیگر معتقدند که ملقّب شدن نوبختى به «قمى»، بخاطر شدّت علاقه و ارتباط وى با قم و علماى آن سامان بوده است.

وثوق و علم

او از نزدیکان مورد اعتماد محمد بن عثمان (دوّمین نایب خاص) بود و رابط بین او، عثمان بن سعید و شیعیان بود.

فقهای بزرگ در آن عصر با تمام علم و فقاهت از وی پیروی می کردند. «علی بن بابویه» (پدر شیخ صدوق)، محدث نامدار قم، برای دیدار با حسین بن روحبغداد رفت، و پاسخ پرسشهایش را از وی دریافت کرد و به قم بازگشت. به

نخستین توقیعی که راجع به حسین بن روح از ناحیه مقدسه صدور یافت، در سال 305هجری بود. در آن توقیع آمده است:

نیابت

روزی محمّد بن عثمان، بزرگان شیعه را گرد آورد و گفت:

او در دوران حکومت «مقتدر عباسی» به مدت 5سال به زندان افتاد و در سال 317آزاد شد.

وفات

حسین بن روح در 18 شعبان سال 326 هجری در گذشت. قبر وی در محله نوبختیه در جانب غربی بغداد در وسط بازار عطاران، در انتهای کوچه‌ای است که در آنجا بقعه و صحن مختصری بنا کرده‌اند.

                                                                                         تهیه و تنظیم:محسن کشاورز